Opis parku - Zespół pałacowo-parkowy w Trzebiechowie - Trzebiechów - Pałace i Parki Środkowego Nadodrza

4. Opis parku

Zakomponowany w stylu angielskim rozległy park pałacowy położony jest w północnej części zespołu. Najstarsza wzmianka na temat parku datowana jest na 1670 r.¹⁷, co potwierdzają ok. 300-letnie okazy starodrzewu, m.in. pojedyncze dęby [ilustr.] oraz dwie aleje po północnej stronie pałacu. Starodrzew włączono później w rozległy park o charakterze krajobrazowym, który założono przy rezydencji kolejnych właścicieli majątku. Park zakomponowano w latach 30. XIX w. w nurcie romantycznym, nadając mu charakter kompozycji krajobrazowej co było zgodne z panującą w wówczas modą w Europie, zapoczątkowaną w Anglii. Od połowy XIX w., wraz z rozbudową rezydencji, przemianie uległ również park. Realizację założenia wykonano według planów ogrodnika Paula Lorenza z Zwickau¹⁸. Zgodnie z panującą wówczas tendencją park zaaranżowano w oparciu o naturalne formy przyrodnicze, gdzie komponowana zieleń, nieregularne grupy nasadzeń, polany i gaje, stały się tłem dla reprezentacyjnej architektury i jej dopełnieniem. Układ kompozycyjny wzbogaciły osie widokowe, czytelne do dnia dzisiejszego, zestawione z otwartymi polanami, grupami drzew i krzewów. Istotnym elementem kompozycji było wzgórze po północno-zachodniej stronie parku z ruinami antycznej świątyni, [ilustr.] skąd roztaczał się malowniczy widok w kierunku Podlegórza oraz na staw u podnóża. Po jego północnej stronie nasadzono aleję dębową, prowadzącą do punktu widokowego na wzniesieniu, na którym przed wiekami znajdowało się grodzisko. Świątynia została wzniesiona dla upamiętnienia poległych podczas działań I wojny światowej synów Reussów. Park wzbogaca wijąca się sieć zakomponowanych cieków wodnych pomiędzy ścieżkami parkowymi. W przeszłości w parku znajdowały się mostki, do dziś nie zachowane. [ilustr.]

Na terenie parku najliczniej występują drzewa liściaste w tym: dęby szypułkowe, graby zwyczajne, lipy drobno i szerokolistne, klony pospolite, buki pospolite. Kompozycję wzbogacają drzewa aklimatyzowane, takie jak daglezja zielona, sosna wejmutka, choina kanadyjska, magnolia Soulangeia. Wśród krzewów wymienić można m.in. tawułę wczesną, tawułę japońską, różę polną, bez czarny, mahonię pospolitą, jaśminowiec wonny, czeremchę amerykańską, niecierpek drobnokwiatowy i inne. Dno parku porasta podagrycznik pospolity, koniczyna biała, pokrzywa zwyczajna, rdest ptasi, niecierpek drobnokwiatowy, bluszcz pospolity, konwalia majowa, gajowiec żółty, wiechlina gajowa, marzanka wonna, kłosownica leśna, trawy i rośliny błotne oraz szereg innych¹⁹. Z architektury ogrodowej zachowały się ruiny antycznej świątyni w północno-zachodniej części parku oraz rozrzucone głazy, w tym jeden z wyrytą nazwą drogi. Przed dzisiejszą siedzibą Urzędu Gminy Trzebiechów znajduje się przeniesiona z parku latarenka japońska, [ilustr.] a od strony dziedzińca w niszy ustawiono kamienny posąg przedstawiający siedzącego Buddę. Park stanowi miejsce niezwykle urokliwe, i mimo upływu czasu i zawiłych losów powojennych, ukazuje do dziś czytelną koncepcję twórców.