Opis parku - Zespół pałacowo-parkowy w Iłowej - Iłowa - Pałace i Parki Środkowego Nadodrza

4. Opis parku

Park pałacowy ma czytelny układ. Podzielony został tematycznie i mieści różnorodne rozwiązania kompozycyjne, zarówno geometryczne jak i swobodne, krajobrazowe.

Zachowane są elementy barokowej kompozycji powstałej w okresie kiedy Iłowa stanowiła własność rodu Promnitzów, w postaci alei dębowej, stawu oraz licznych nasadzeń starodrzewia. Jednak park w obecnej formie stanowi głównie obraz koncepcji hrabiego Fryderyka von Hochberg, właściciela majątku z początku XX w., o niezwykłej wiedzy i umiejętności kreowania krajobrazu. Stworzył on wyraźny podział parku na części, odwołujące się do różnorodnej tematyki. Charakterystycznymi elementami parku są ogród japoński, chiński, angielski, czy też rozległa polana różaneczników.

Po południowej stronie pałacu zlokalizowany jest ogród japoński. Jego zasadnicza część otoczona jest kanałami rzeki Małej Czernej. Główną kompozycję wyznacza staw o nieregularnej linii brzegowej, z czterema niewielkimi wysepkami. Dwie z nich połączone są mostkami, przy czym jeden z nich jest historyczny, wykonany z piaskowca, natomiast drugi, o oryginalnym profilu, wykonany jest z drewna. W przeszłości wyspy połączone były za pomocą kamiennych stopni, a brzegi zbiornika umocnione były kamieniami. Na wyspie znajduje się japońska latarenka, a we wschodniej części ogrodu charakterystycznie ułożono kamienie. Jeden z zachowanych, stojący kamień w kształcie rombu, symbolizuje niebo. Ogród japoński w wielu swych elementach bezpośrednio odnosi się do filozofii zen, za pomocą zastosowanych form i materiałów ukazując harmonię między niebem, ziemią i człowiekiem.

Po zachodniej stronie pałacu znajdujemy ogród chiński. Jego obszar wyznacza teren począwszy od mostku pałacowego, aż po zaaranżowany w formie chińskiej pagody tzw. „mostek miłości”, przewieszony nad ul. Ogrodową. [ilustr.] Kompozycja ogrodu rozpoczyna się od geometrycznej niecki fontanny, którą otaczają dalie, w symetrycznym układzie prostokątnych pól. [ilustr.] Dalej mieszczą się unikatowe elementy małej architektury tzw. „bramy księżycowe”, stanowiące ceglane mury z owalnymi otworami, niegdyś zwieńczone rzeźbami figuralnymi. [ilustr.] W dalszej części parku znajduje się bindaż, zachowany w formie częściowo odtworzonych ceglanych postumentów, będący kiedyś korytarzem z roślin, pnących się po metalowych konstrukcjach, a prowadzący wprost do „mostku miłości”. [ilustr.] Charakterystyczną atrakcję w parku stanowi gaj różaneczników, mieszczący wspaniałe egzemplarze ponad stuletnich roślin, które podziwiać można w pełni kwitnienia w maju i czerwcu.

Dominujący drzewostan parku, wg inwentaryzacji z 2007 r. tworzą: dęby szypułkowe, grab pospolity i dąb czerwony, klon pospolity i olsza czarna. Do najcenniejszych drzew parkowych zaliczają się: buk pospolity odmiana zwisająca, tulipanowiec amerykański, modrzew europejski, platan klonolistny, buk pospolity odmiana miedzianolistna, lipa krymska oraz wiele innych. ³⁶